Ile kosztuje sprawa o zachowek

Jakie jest jedno z pierwszych pytań zadawanych przez klientów, którzy chcieliby dochodzić zapłaty zachowku? Bez wątpienia: „ile kosztuje sprawa o zachowek?” Pytanie to pada jeszcze zanim większość osób upewni się, że w ogóle może się o zachowek ubiegać.

Za co trzeba zapłacić

Tak naprawdę całkowitych kosztów nigdy nie da się dokładnie przewidzieć. Bo zależeć to będzie od tego jakie dokumenty już posiadasz, jakie dokumenty musisz zdobyć. Często to nie tylko koszt uzyskania najbardziej podstawowych z nich – aktów urodzenia, zgonu czy odpisów postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku. Albo odpisów aktów poświadczenia dziedziczenia. Do tego mogą dojść koszty uzyskania dokumentów z ksiąg wieczystych, wyjazdów do urzędów itp. Bywa, że zleca się sporządzenie wycen przez rzeczoznawców przed wniesieniem pozwu. Bo w ten sposób możemy sprawdzić jaka jest rzeczywista wartość majątku spadkowego lub jego części, a tym samym wysokość naszego zachowku. W trakcie postępowania sądowego możemy zostać wezwani o zaliczkę na poczet stawiennictwa świadków czy też sporządzenia opinii przez biegłych.

Dochodzi do tego także wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, którego wysokość zależy od umowy między stronami. To kwestia indywidualna i zależy od wielu czynników. Na przykład stopnia skomplikowania sprawy i nakładu pracy, który trzeba będzie w nią włożyć, ilości dokumentów, czy wreszcie wysokości zachowku, którego chciałbyś żądać.

Opłata od pozwu o zachowek

Wysokość jednej opłaty jest określona i od razu wiadomo ile sprawa będzie kosztować na starcie. To wpis od pozwu o zachowek. Jego wysokość jest określona z góry i zależy od wartości przedmiotu sporu. Czyli od kwoty, której zapłaty będziesz się domagać.

Jeżeli wartość twojego roszczenia nie przekroczy kwoty 20.000 zł, to ustawodawca przewidział kilka stopni wysokości opłat. I tak jeżeli chcesz pozwać o zapłatę kwoty:
1) do 500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 30 złotych;
2) ponad 500 złotych do 1500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 100 złotych;
3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 200 złotych;
4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 400 złotych;
5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 500 złotych;
6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 750 złotych;
7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 1000 złotych.

Z kolei pozew o zapłatę kwoty ponad 20.000 zł będzie zawsze wiązał się z koniecznością uiszczenia wpisu w wysokości 5% żądania. Jeżeli na przykład zażądasz zapłaty 100.000 zł, to przed wniesieniem pozwu trzeba będzie na konto sądu, przed którym wytoczysz powództwo, wpłacić kwotę 5.000 zł tytułem wpisu. Co ważne, trzeba to zrobić przed złożeniem pozwu w sądzie lub wysłaniem go pocztą. Potwierdzenie dokonania tej czynności załączysz do pozwu razem ze wszystkimi innymi dokumentami.

Przed przystąpieniem do rozpatrywania sprawy sąd sprawdza, czy ta opłata została wniesiona. Jeżeli nie została, to nie podejmie żadnej czynności w sprawie poza wezwaniem do uzupełnienia braku pozwu i jej uiszczenia.

Zwolnienie od kosztów sądowych

Czy można zapłacić mniej? Pytanie jest o tyle zasadne, że przecież czasem zachowek to nie kwota 10.000 zł czy 100.000 zł, a nawet kilku milionów złotych. Szczerze mówiąc to w ostatnich latach sprawy o takie wysokie kwoty zachowku nie są rzadkością. A wówczas wysokość wpisu od pozwu może wynieść naprawdę sporo – aż do maksymalnej stawki 200.000 zł.

Co zatem zrobić, aby składając pozew o zapłatę zachowku nie wpłacić całego wpisu? Możesz złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd wówczas oceni, czy twoja sytuacja majątowa uzasadnia zwolnienie od kosztów – w całości lub części. Odpowiednio uzasadniony wniosek, poparty dokumentami, powinien pomóc.

Przegrany pokrywa koszty

Na koniec jedna istotna kwestia, o której powinieneś pamiętać. Nawet gdy uiścisz wpis i poniesiesz inne koszty postępowania, to i tak na końcu możesz je odzyskać składając wniosek o zwrot kosztów od pozwanego. Co do zasady bowiem w postępowaniu cywilnym obowiązuje reguła, że koszty pokrywa strona, która przegrywa sprawę. Zatem jeżeli sąd zobowiąże pozwanego do zapłaty zachowku, czyli kiedy wygrasz sprawę, to również powinien zobowiązać go do zwrotu poniesionych przez ciebie kosztów procesu. Kwestia zwolnienia od kosztów i zasad ich pokrywania przez strony będzie z pewnością tematem jednego z kolejnych wpisów.